ZAM Boekenclub van lezers en schrijvers #3:
Geweest: donderdag 8 februari 2024, 19.30 - 21.00 uur, bij ZAM, Onder de bogen 66, Amsterdam.
Tijd voor de aartsvaders en -moeders van de Afrikaanse literatuur. Tijd om herinneringen op te halen aan onze eerste leeservaringen. Om een blik te werpen in onze boekenkasten of die van de openbare bibliotheken: waar staan de oranje ruggetjes van de goedkope paperbacks in de African Writers Series? Welk boek maakte ook weer de meeste indruk?
Op de site van de ZAM Boekenclub en op een bijeenkomst gaan we onze oude favorieten uit die serie aanprijzen. Schrijf ons over je lievelingsboek uit de serie.
De African Writers Series ging in 1962 officieel van start met als eerste deel Things Fall Apart van Chinua Achebe, dat eerder in 1958 als hardback was gepubliceerd door Heinemann. Achebe was ook adviseur en drijvende kracht achter de serie. Die werd ondergebracht bij de afdeling boeken gericht op scholen, Heinemann Educational Books. In 1967 werd James Currey de centrale redacteur en toen hij in 1984 opstapte waren er 270 titels uitgekomen. De uitgever wilde het aantal nieuwe uitgaven beperken tot een handvol per jaar, tot woede van Currey, die voor zichzelf begon, maar geen romans uitgaf. In de twintig jaar daarop kwamen er nog honderd boeken bij; in 2003 staakte Heinemann de serie helemaal. Currey beschreef het allemaal in zijn boek 'Africa Writes Back, the African Writers Series & the Launch of African Literature' uit 2008. Hij vertelt erover in een interview elders op onze site.
De boeken vonden hun weg naar scholieren overal in Afrika, maar ook naar een Europees lezerspubliek. Bijna alle auteurs die later naam zouden maken, begonnen met uitgaven in deze reeks: Ngugi wa Thiong'o, Buchi Emecheta, Alex La Guma, Ayi Kwei Armah, Bessie Head, Dambudzo Marechera, Nuruddin Farah en Wole Soyinka. Romans van Franstalige schrijvers als Sembène Ousmane en Mongo Beti verschenen in vertaling in de serie. En natuurlijk Yambo Ouologuems geruchtmakende Bound to Violence. Daarover hebben we het al uitgebreid gehad in onze ZAM Boekenclub.
De jongere schrijvers van nu zijn opgegroeid met de boeken uit de African Writers Series. Zij kunnen tegenwoordig bij allerlei westerse uitgeverijen onderdak vinden, maar ze zijn schatplichtig aan deze pioniers uit de tijd van de felbevochten onafhankelijkheid, rond 1960, en daarna.
Er was ook altijd kritiek. Was zo'n speciale plek voor literatuur uit Afrikaanse landen niet een soort zelfgekozen getto? Waarom zaten er zo weinig vrouwelijke auteurs bij de serie? Hadden de redacteuren niet erg veel macht over wie wel en wie niet werd toegelaten tot het selecte gezelschap 'Afrikaanse schrijvers'? Er waren altijd ook blinde vlekken op de literaire landkaart van Afrika, die aan de aandacht van de redacteuren waren ontsnapt. En dan de discussies over literaire kwaliteit, politiek engagement, vorm en inhoud, de verhouding tot het Westen. We gaan het er allemaal over hebben is de bedoeling.
