De liefhebbers van Afrikaanse literatuur vormen een wereldwijde familie. In dit blog presenteren we onze favoriete sites die te vinden zijn op internet. Dit wordt een uitdijende lijst met korte recensies en aanraders. Dus mail ons tips of korte bijdragen: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Brittle Paper
(Wim Bossema)
Een van de leukste en informatiefste sites over literatuur uit Afrika vind ik Brittle Paper, met als drijvende kracht Ainehi Edoro. De van oorspong Nigeriaanse taalwetenschapper is 'Assistent Professor of Global Black Literature' aan de Amerikaanse University of Winscosin-Madison. Die universiteit is ook het thuishonk van de site. De lezers staan centraal, hun leeservaringen en dan vooral hun leesplezier.
Brittle Paper is enorm veelzijdig. Op de openingspagina staan allerlei nieuwtjes over conferenties, nieuw uitgekomen boeken, prijzen (dat zijn er heel wat voor Afrikaanse literatuur) met genomineerden en winnaars. Verder oproepen om artikelen, gedichten of verhalen in te sturen voor allerlei wedstrijden en festivals. Voor beginnende schrijvers heeft de site een sectie 'The Writing Room', met cursussen en tips van topauteurs als Teju Cole en Akwaeke Emezi.
Er staan recensies van nieuwe boeken op de site, maar ook oorspronkelijk werk van dichters en verhalenschrijvers. Brittle Paper is ook dol op lijstjes, die van andere bladen, maar de redactie stelt ze ook zelf samen. Dat gaat niet kinderachtig, zoals '100 Notable African Books of 2022'. Honderd, dat kan al gauw een faalgevoel wekken, maar zie het als een handig middel om zelf een paar heel interessante uit te kiezen en de rest maar te laten.
Ook een leuke manier om aandacht te trekken is de 'schrijver van de maand', met wie een medewerker van Brittle Paper een interview houdt. Meestal opkomende, nog niet zo bekende auteurs die net debuteren. Maar dat kan verkeren. Ainehi Edoro begon in 2010 met een blog over Afrikaanse literatuur dat uitgroeide dit deze toonaangevende plek. Ze beschrijft in een terugblik uit 2020, de tiende verjaardag inderdaad, hoe ooit onbekende auteurs die aandacht kregen in Brittle Paper, zoals Chimamanda Ngozi Adichie, intussen zijn uitgegroeid tot ware iconen.
En helemaal achterin (klik op 'more') kun je een 'Guide to African Novels' vinden, een toegankelijk overzicht van meer dan een eeuw boeken van Afrikaanse auteurs, geordend naar decennium. Dat is heerlijk grasduinen.
Johannesburg Review of Books
(Bart Luirink)
Vrienden in Johannesburg sturen me dezer dagen niet al te opbeurende berichten. De elektriciteit is uitgevallen. De watervoorziening droogt op. Een brandgevaarlijk krakersbolwerk in de binnenstad in de hens, ruim zeventig doden. Taxibusjes die door een onderaardse explosie acht meter de lucht in vliegen. Trieste balans van jarenlange corruptie en verwaarlozing.
Maar dan landt de Johannesburg Review of Books (JRB) in de inbox. Een digitale editie, onregelmatig, vol recensies, voorpublicaties, essays, short fiction en fotografie. Een veelkleurig boeket vol wonderlijke verhalen. Deels een feest der herkenning – dichteres Koleka Putuma, essayisten Nanjala Nyabola en Makhosazana Xaba –, deels (voor mij) nieuwe namen, nieuwe stemmen. Uit Zuid-Afrika, dat spreekt, maar ook Kenia, Nigeria, Oeganda, Zambia, Zimbabwe.
De lampen gaan er niet door branden en de kraan gaat er niet door stromen. Maar wat een rijkdom! De club rond JRB liegt er dan ook niet om. Oprichter Ben Williams wordt bijgestaan door tot de verbeelding sprekende patrons als schrijver Ivan Vladislavics en de eerder genoemde Xaba. Panashe Chigumadzi, die in februari 2024 de ZAM Nelson Mandela Lezing uitsprak, is vaste medewerker, evenals auteur Bongani Madondo. Een van mijn lievelingsschrijvers, Nic Mhlongo, is de ‘stadsredacteur’. En dan is er nog een adviesraad met Antjie Krog, Mandla Langa, de Keniaanse literair blogger James Murua en de in Nederland residerende auteur Richard de Nooy.
Het in april 2017 gestarte platform bevat inmiddels een indrukwekkend archief; alle edities zijn op de website na te lezen. In een missie-statement schrijft JRB dat het ‘nog veelal ongehoorde stemmen’ wil versterken: 'Africa Writes Back into the literary spaces that largely occlude our writers.' Dat is misschien een tikkeltje defensief. Push backs, muren en verscherpte grenscontroles lijken minder en minder in staat Afrikaanse stemmen uit het internationale literaire aanbod te weren. Welbeschouwd is dat ook te danken aan het werk van JRB en een groeiend aantal andere platforms waarover we op deze pagina berichten.
James Murua / Writing Africa
(Wim Bossema)
Niemand in de wereld houdt zo goed bij wat er speelt bij alles wat maar iets met Afrikaanse literatuur te maken heeft als James Murua. Deze blogger uit Nairobi verstuurt al jaren e-mails met nieuwswaardigheden met een niet-aflatend enthousiasme. Als je je op de mailinglist hebt gezet, moet je niet raar opkijken als je soms drie, vier mails per dag van James Murua ontvangt. Hij heeft de naam van zijn lijst inmiddels veranderd van James Murua's Literature Blog naar Writing Africa. Dat is ook de naam van de site.
Wat hij zoal meldt: festivals groot en klein, in Afrikaanse landen en elders in de wereld, nominaties voor prijzen, van prestigieus tot nooit van gehoord, nieuwe uitgaven van romans, poëzie, essays en wat niet al, bij wereldberoemde uitgevers en net zo goed als bij kleine voor liefhebbers, ook in een van vele, vele Afrikaanse talen. Het kan natuurlijk niet dat James Murua alles weet, maar als volger geeft hij je in ieder geval het idee dat niets van belang je ontgaat.
Dat geldt zeker ook voor het overlijden van schrijvers en dichters. Murua geeft ook aandacht aan de minder bekend geworden of in vergetelheid geraakte auteurs bij hun verscheiden. Hij geeft een kort overzicht van hun levensloop en gepubliceerde werk. Vaak pikt hij wat roerende reacties op die hij op de sociale media vindt.
Op zijn site plaatst hij podcasts, met voorgelezen nieuwtjes uit de nieuwsbrief en eerbetonen aan overledenen, gevolgd door een interview, meestal met een opkomende auteur in zijn thuisbasis Kenia. In de tien jaar sinds Murua de journalistiek verruilde voor het literatuurblog heeft hij een internationale status verworven. Hij wordt door festivals als gespreksleider ingehuurd en gaf workshops blogs schrijven in Kenia, Tanzania, Malawi en Oeganda. Het Goethe Instituut in Kenia engageerde hem als media adviseur en ook de Frankfurter Buchmesse werkte met hem samen.
